هفدهمین کافه محفل(طراحی بوم ناب)

هفدهمین «کافه محفل»، با محوریت موضوع «طراحی بوم ناب»، نهم شهریورماه، از سوی مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی جهاد دانشگاهی و با ارائه محمد ابراهیم دهدشتی، کارشناس استارت آپ و کسب و کارهای نوپا در محل سالن جلسات سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور و با حضور تعدادی از علاقه‌مندان به مسائل استارت‌آپی و کسب و کارهای نوپا برگزار شد.

دهدشتی در این کافه محفل اظهار کرد: بوم ناب دارای بخش‌های مختلفی از جمله بخش مشتریان و مسئله است. در مورد مسئله باید گفت که این کار شما باید بتواند مسئله‌ای را حل کند. مشتری را قبلاً در بخش تکنیک‌های کسب و کار آستروالدر توضیح داده‌ایم. مشتری کسی است که پول می‌دهد. در واقع مشتری به شما پول می‌دهد و در مقابل از شما یک سرویس را طلب می‌کند. البته در تکنیک‌های کسب و کار، انواع مشتریان را معرفی کرده‌اند.

وی یادآور شد: برای مثال مشتریان یک پلتفرم در زمینه ماه محرم می‌تواند شامل مذهبی‌ها، هیئت‌ها، افرادی که تمایل به خوردن نذری دارند، کارمندان، رسانه‌ها و .... باشند. پس از معرفی کردن مشتریان به سمت پذیرندگان آغازین می‌رویم. روس‌ها وقتی قصد تصرف جایی داشته باشند ابتدا در جایی کمپ می‌زنند و مثلاً روزی یک کیلومتر پیشروی می‌کنند و در نهایت دائماً این دایره را گسترده‌تر کرده و در نهایت آن کشور را تصرف می‌کنند.

این کارشناس استارت آپ و کسب و کارهای نوپا یادآور شد: اگر می‌خواهید نقطه‌ای را در کسب و کار تصرف کنید باید کارتان را از همین الان و در یک نقطه مثلاً از دانشجویان دانشگاه شریف یا از بسیج دانشجویی این دانشگاه آغاز کنید. این‌ها همان پذیرندگان آغازین هستند. این افراد می‌توانند به میزان بیشتری در دسترس باشند.

دهدشتی بیان کرد: در قسمت بعدی به سراغ ارزش‌های پیشنهادی می‌رویم. ارزش پیشنهادی به خدمتی گفته می‌شود که مردم در قبال آن حاضر به پرداخت پول هستند. برای مثال ارزش پیشنهادی اسنپ، ارزان بودن آن نیست زیرا از تاکسی یا اتوبوس ارزان‌تر نیست بلکه ارزش پیشنهادی اسنپ در واقع همان در دسترس بودن، سریع بودن و امنیت آن است.

وی ادامه داد: برخی مشتری‌ها هستند که خدمتی برای آن‌ها تعریف نشده است. باید به ازای هر مشتری حداقل یک خدمت داشته باشیم. بخشی از ارزش پیشنهادی این است که خدمات مورد علاقه مشتریان را برای آن‌ها فراهم کنیم. برای مثال یک پلتفرم در حوزه محرم می‌توان به پیدا کردن هیئت‌های مورد علاقه افراد، ارائه اطلاعات کامل از هیئت، بانک دیتا، متن تایپ شده یک سخنرانی، رتبه دادن به مداح هیئت‌ها و.... کمک کند.

دهدشتی افزود: یکی دیگر از بخش‌های بوم ناب، مفهوم سطح بالا است. مفهوم سطح بالا در این مورد صحبت می‌کند که یکی دیگر همانند شما وجود دارد که در حال انجام کاری مشابه شماست. برای مثال پلتفرم مشابه پلتفرم محرم، سایتی همانند ایوند (Evand) است. این در واقع بزرگ‌ترین آن‌هاست. ستاره قطبی در بیزینس‌ها کسی است که شما خیلی دوست دارید شبیه‌اش شوید. این چیزی است که استیو جابز برای اولین بار مطرح کرد. در این مورد ممکن است شما هیچ وقت به سطح آن نرسید اما مسیر شما همانند مسیر آن است.

وی به ارائه توضیحاتی درباره مفهوم «راه‌حل» پرداخت و تصریح کرد: بخش دیگر در طراحی بوم ناب، راه‌حل است. وقتی یک مسئله و تعدادی مشتری وجود دارد باید راه‌حل‌هایی برای حل مشکل داشته باشید. این راه‌حل می‌تواند یک نرم افزار آنلاین پلتفرمی باشد.

دهدشتی در ادامه این کافه محفل اظهار کرد: بخش دیگری که در بوم ناب باید به آن اشاره کنم در مورد «کانال جذب مشتری» است. در بوم کسب‌وکار استروالدر، کانال، یک درگاهی است که کالا را به دست مشتری می‌رسانید اما در بوم کسب و کار «اش موریا»، کانال دارای معنایی متفاوت و به معنای جایی است که شما خودتان را به مشتری معرفی می‌کنید. جاهایی همانند یک رسانه، تبلیغات یک سایت، صداوسیما، کانال مداحان و مواردی از این دست می‌توانند در این زمینه کمک کنند.

وی یادآور شد: در بخش «ساختار هزینه» نیز مواردی همانند هزینه برنامه‌نویس، تبلیغات، نیروی انسانی باید مورد توجه قرار گیرند. بخش بعدی در مورد «جریان درآمدی» است. در این مورد باید به راهکارهای کسب درآمد توجه کرد. برای مثال می‌توان با فروش مدیا، تبلیغات، هماهنگ کردن مداح، فروش اکانت و مواردی از این قبیل می‌توان کسب درآمد کرد.

این کارشناس استارت آپ و کسب و کارهای نوپا یادآور شد: امروزه همه اپل را به عنوان یک برند خاص می‌شناسند و این به دلیل تلاش‌ها و پافشاری‌های استیو جابز بر ایجاد یک برند خاص و منحصر به فرد است. جابز تمام این کارها را با سفارشی کردن یا همان کاستومایز کردن انجام داد.

دهدشتی بیان کرد: قسمت بعدی در مورد «سنجه‌های کلیدی» است. سنجه‌های کلیدی شبیه به KPI یا سنجه‌های کلیدی مؤثر است که شاخص‌های پیشرفت در یک کار و کسب درآمد را معرفی می‌کند. در این مورد برای خودمان هدف‌گذاری می‌کنیم. برای مثال تعداد بازدید از پلتفرم ما در مدت شش ماه به تعداد پانزده هزار نفر برسد.

وی ادامه داد: آخرین بخش از بوم ناب، «برتری مطلق» است. این در واقع همان نقاط قوت است. برتری یک پلتفرم در حوزه محرم می‌تواند جامع بودن آن باشد زیرا برخی از سایت‌ها فقط اقدام به معرفی مداح یا یک مورد خاص دیگر می‌کنند. همچنین لینک و روابطی که این پلتفرم دارد، می‌تواند باعث برتری آن نسبت به بقیه شود.

دهدشتی در پایان سخنان خود تأکید کرد: سعی کنید بوم ناب را برای پلتفرم‌ها به کار نبرید بلکه بیشتر برای سرویس‌ها امکان استفاده از آن را دارید. معمولاً در پلتفرم‌ها مشخص است که چه ارگان‌هایی قرار است از آن حمایت کند اما در سرویس‌ها این اتفاق رخ نمی‌دهد. بنابراین پیشنهاد می‌شود کسب و کارهایی که سرویس‌محور هستند را با مدل بوم ناب طراحی و پیگیری کنید.