سومین دورهمی کسب و کارهای نوپای قرآنی در قم برگزار شد

سومین دورهمی کسب و کارهای نوپای قرآنی با موضوع «طراحی بوم کسب و کار» شامگاه ۲۹ بهمن‌ماه، به همت مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی جهاد دانشگاهی و جهاددانشگاهی واحد استان قم  در دانشگاه قم برگزار شد.

در سومین دورهمی کسب و کارهای نوپای قرآنی که با استقبال خوب جوانان نیز روبه رو شد، محمدابراهیم دهدشتی، مدیر مرکز نوآوری اکسیژن در دانشگاه علم و صنعت گفت: پلتفرم، سرویس و پروداکت انواع کسب و کار هستند که پلتفرم‌ها از طریق ایجاد تعامل، ارزش‌آفرینی می‌کنند و در بیزینس سرویس، صاحب کار به صورت مستقیم با مشتریان درگیر است؛ بیزینس پروداکت، همان ساخت سخت‌افزارهاست که شرکت‎‌های بزرگ برند تلفن همراه از این نوع  هستند.

وی با اشاره به اینکه هریک از سه نوع کسب و کار«پلتفرم، سرویس و پروداکت» دارای ابزار طراحی متفاوتی هستند، گفت: کسب و کارها مانند بوم نقاشی هستند زیرا هر شخص باید کسب و کار خود را پیش از ورود به بازار طراحی کند و در بوم‌های کسب و کار باید به این توجه داشت که بیزینس‌ها با یکدیگر متفاوت هستند.

دهدشتی با بیان اینکه در این بوم کسب و کار اولین قدم، ارزش پیشنهادی است، گفت: برای طراحی بوم کسب و کار در ابتدا یک نوع کسب و کار مانند آموزشگاه آنلاین مثل سایت فرا درس را در نظر می‌گیریم.

وی گفت: برای طراحی این نوع کسب و کار باید در ابتدا مشکلاتی که دانشجویان(مخاطبان این کسب و کار) با سرکلاس رفتن داشتند را بررسی کنید که اجباری بودن استاد، هزینه رفت و آمد، محدود شدن دانشجویان به زمان برگزاری کلاس و پوشیدن لباس رسمی و.. از این نوع مشکلات است اما از طرفی این کسب و کار مزایایی نیز داشت که از آن می‌توان به پرسش و پاسخ با استاد، معاشرت و تعامل با دیگران و.. اشاره کرد.

رعایت نکات کسب و کار آنلاین

مدیر مرکز نوآوری اکسیژن در دانشگاه علم و صنعت ادامه داد: در طراحی کسب و کار آموزشگاه آنلاین علاوه بر برطرف کردن چنین مشکلاتی باید مزایایی که در اختیار دانشجویان بوده را تقویت کرد زیرا شخصی که ایده‌پردازی می‌کند نباید منفعت‌هایی که مشتریان داشتند را از او بگیرد.

وی گفت: شخص ایده‌پرداز در نهایت با برطرف کردن مشکلات و تقویت مزایای مشتریان، نرم‌افزاری را به مشتریان ارائه می‌دهد که می‌توانند از آن استفاده کنند؛ مهم‌ترین ابزار طراحی بیزینس‌های سرویسی، بوم مدل کسب و کار است.

دهدشتی ضمن اشاره به اینکه ساده‌ترین مدل کسب و کار در جهان، «بوم مدل کسب و کار» از «الکساندر استروالدر» است، بیان کرد: بر اساس این بوم مدل کسب و کار اولین نکته در بیزنس‌های سرویس محور، بخش‎ «مشتریان» است برای مثال یکی از شرکت‌های بزرگ و مطرح در حال حاضر (نام آن محفوظ است) به دلیل اینکه نمی‌دانستند مشتری محصولات آنان دقیقا چه کسانی هستند، تا مرز ورشکستگی پیش رفت.

وی ادامه داد: مشتریان باید به صورت دقیق و با جزئیات بررسی شوند و نمی‌توان گفت«تمام مردم، مشتریان این کسب و کار هستند» زیرا آن کسب و کار منتهی به شکست می‌‍شود.

وی گفت: بیل اولت در کتاب «۲۴گام برای موفقیت کسب و کارهای نوپا» نوشته است: یکی از شرکت‌های چینی که مسواکی به ارزش یک دلار می‌فروخت، برای جذب سرمایه نزد ما آمد، زمانی که از آن‌ها پرسیدیم آیا شما می‌دانید مشتریان شما چه کسانی هستند؟ پاسخ دادند: تمام جمعیت چین از آن قطعا استفاده خواهند کرد. 

مدیر مرکز اکسیژن با بیان اینکه «ارزش پیشنهادی» و «کانال توزیع» از دیگر بخش‌های بوم مدل کسب و کار است، افزود: ارزش پیشنهادی که مورد بررسی قرار گرفته است را باید از کانال توزیع به مشتریان عرضه کرد، در اصل کانال توزیع جایی است که ارزش پیشنهادی منتقل می‌شود.

دهدشتی با اشاره به اینکه «ارتباط با مشتریان» بخش دیگر این بوم کسب و کار است، گفت: در این بخش خدماتی است که ارائه‌دهنده ایده و کسب و کار در اختیار مشتریان قرار می‌دهد، برای مثال کدهای تخفیفی که تاکسی‌های اینترنتی در اختیار مسافران قرار می‌دهند از این نوع خدمات است.

وی با بیان اینکه بخش «مشتریان»، «کانال توزیع»، «ارتباط با مشتریان» و «ارزش پیشنهادی» مهم‌ترین بخش‌های «بوم مدل کسب و کار» است، افزود: اصلی‌ترین فعالیتی را که در بیزینس قرار است انجام شود باید شناخت، برای مثال در کسب و کار آموزشگاه آنلاین، شاید تدوین و ضبط فیلم و بارگذاری روی سایت، مهم‌ترین فعالیتی است که در این بیزنس باید انجام شود.

وی ادامه داد: اصلی‌ترین منابعی که باید در بیزینس وجود داشته‌باشد، یکی از بخش‌های مهم این بوم به شمار می‌رود برای مثال در کسب و کار آموزشگاه آنلاین، اساتیدی که باید آن دروس را آموزش دهند اصلی‌ترین منبع محسوب می‌شوند.

شرکای کلیدی

دهدشتی با بیان اینکه یکی دیگر از بخش‌های بوم مدل کسب و کار، «شرکای کلیدی» است، گفت: شریک به کسی می‌گویند که یا پول می‌دهد یا بخشی از بیزنس را بر عهده می‌گیرد، برای مثال شرکت بُنُس در تهران به عنوان یک شریک برای تمام بیزنس‌ها باشگاه مشتریان راه‌اندازی می‌کند و درصدی از خرید مشتریانی که به واسطه او سراغ آن بیزنس برای خرید می‌روند، را می‌گیرد.

وی با اشاره به اینکه جمله « شریک اگر خوب بود خداوند برای خود شریک قرار می‌داد» به کرات بیان شده است، افزود: ۹۹ درصد کسانی که به این جمله اعتقاد دارند، به این دلیل است که با موقعیتی رو به رو شدند که شریک آن‌ها، به عنوان مشتری نیز سراغ آنان رفته است و زمانی که یک شخص علاوه بر شریک بودن، مشتری نیز شود، بیزنس ورشکست خواهد شد.

دهدشتی گفت: برای مثال اگر دو فرد در یک آجیل فروشی با یکدیگر شریک شوند به عبارت دیگر یکی از آنان سرمایه و دیگری مکان تجاری را فراهم کرده است، اگر یکی از این دو، مشتری آجیل فروشی نیز باشد، دردسرساز خواهد شد و هر دو طرف ضرر خواهند کرد زیرا شریک، که مشتری نیز است نمی‌داند باید پول آجیل را مجددا پرداخت کند یا خیر که در هر یک از حالت‌ها، یکی از دو شرکا متحمل ضرر خواهند شد.

وی با اشاره به اینکه «ساختار هزینه» بخش دیگری از بوم مدل کسب و کار است، افزود: هزینه‌های اصلی آن بیزنس مورد نظر را باید در این قسمت نوشت.

دهدشتی با بیان اینکه «جریان درآمد» بخش آخر در «بوم مدل کسب و کار» است، گفت: یکی از خلاقانه‌ترین قسمت‌های «بوم مدل کسب و کار» این قسمت است؛ شرکت بوئینگ پس از چندین سال که از فعالیت آن گذشته بود و در زمینه ساخت هواپیما به تولید انبوه رسید دیگر نیازی به تولید هواپیما نداشت و لذا برای اینکه جریان درآمد آن تداوم داشته باشد، دو مدل پیشنهادی را برای کسب درآمد راه‌اندازی کرد.

یادآور می‌شود در پایان این جلسه، حاضرین پرسش‌های خود را مطرح کردند.

98/11/30